„Słodko jest nocą patrzeć na niebo, gdy kochasz różę, która znajduje się na jednej z gwiazd. Wówczas wszystkie gwiazdy są ukwiecone.”
Antoine de Saint-Exupéry „Mały książę”
DZIKA RÓŻA ROSA CANINA(ROSACEAE) szypszyna, psia róża, babicha, róża cierniowa, głóg polny, kostropest, róża polna, nieszpołka.
Róże są obecne na Ziemi od około 40 mln lat. Większość (około 70%) gatunków pochodzi z Azji (głównie Chiny, Japonia), pozostałe z Bliskiego Wschodu, Europy, Afryki i Ameryki Północnej. Rosa canina występuje na obszarach o ciepłym i umiarkowanym klimacie na półkuli północnej.
Róża jest rozpowszechniona w całej Europie, w Afryce Północnej, Azji, Australii i Nowej Zelandii. W Polsce występuje pospolicie w zaroślach i na obrzeżach lasów oraz przydrożach, różnego rodzaju nieużytkach, polanach i miedzach. Istnieje wiele gatunków róż rosnących na stanowiskach naturalnych, nazywanych w związku z tym „dzikimi różami”. Te rośliny dały początek gatunkom i odmianom ozdobnym uprawianym współcześnie. Pierwsze wzmianki o hodowli róż pochodzą sprzed 5000 lat z Chin. Znaczący postęp w zakresie tworzenia nowych odmian dokonał się w XIX w. we Francji dzięki sformułowaniu praw dziedziczenia przez Mendla.
Nasi przodkowie Sławianie nazywali ją SZYPSZYNA rosła dziko na całym terytorium wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny. Uprawiano ją wokół przesławnej ARKONY mieście – świątyni zbudowanej ku czci ŚWIĘTOWIDA na wyspie RUGII, która obecnie znajduje się na terytorium Niemiec.
Od wieków używano jej w różnych celach leczniczych, upiększających, a nawet jako skuteczny środek przeciw wściekliźnie.
A cóż takiego się wydarzyło i co tak naprawdę zachęciło naukowców do szerokich badań nad rośliną. Prawdopodobnie stało się to na duńskiej wyspie Langeland, której mieszkańcy sporządzali z owoców dzikiej róży marmoladę. Robili oni to w bardzo specyficzny sposób bez używania wysokich temperatur dzięki czemu posiadała ona ciekawe właściwości i walory smakowe. O tym, że taki przetwór cechuje się silnymi właściwościami leczniczymi przekonał się pewien 60 letni rolnik, który cierpiał na silne bóle ramion, przyczyną jego cierpień był reumatyzm i silne zwyrodnienia stawów. Ku zaskoczeniu schorowanego farmera, któremu nie pomagały żadne leki przepisywane przez lekarza, ulgę przyniosła mu marmolada zaproponowana przez przyjaciół. Codzienne konsumowane marmoladki przyniosło ulgę, a w niedługim czasie znaczną poprawę schorowanych stawów. Kiedy ten niezwykły specyfik pomógł również wielu innym osobom, zainteresowali się nim naukowcy.
OPIS
Dzika róża jest krzewem osiągającym wysokość dwóch metrów. Posiada brunatne, niezbyt grube gałązki, które wyginają się łukowato ku ziemi. Ich powierzchnię pokrywają liczne haczykowate kolce. Liście są błyszczące, zielone, nieparzystopierzaste. Składają się z 5-9 jajowato-eliptycznych małych listków o zaostrzonych końcach i ząbkowanych brzegach. Kwiaty są pięciopłatkowe, barwy białej, jasnoróżowej, poprzez różne odcienie do czerwonej, pojedyncze lub zebrane w niewielkie kwiatostany. Dzika róża kwitnie od maja do końca lipca. Owoc jest pozorny, błyszczący i dość twardy, owalny lub okrągły, koloru pomarańczowego lub czerwonego. Ma 2-3 cm długości i około 1 cm szerokości. Wewnątrz znajdują się liczne owoce właściwe, mające postać drobnych, białawych orzeszków. Owoce dojrzewają w sierpniu i we wrześniu i mogą pozostać na gałązkach przez całą zimę.
Dzikie róże mają bardzo skromne wymagania glebowe i rosną niemalże wszędzie. Istnieje 1400 gatunków dzikiej róży, w Polsce możemy znaleźć 23 gatunki najróżniejszej wielkości w różnej gamie kolorów.
Dziką różę sadzi się także w przydomowych ogródkach i w parkach jako roślinę ozdobną. Jej wonne kwiaty przyciągają owady, a owoce są pożywieniem dla ptaków i innych małych zwierząt, jeśli macie taką możliwość kochani, gorąco was zachęcam aby sobie taką w ogrodzie posadzić, albo i trzy…
MAGIA RÓŻY
– Jeśli chcesz przyciągnąć do siebie miłość zrób sobie korale z małych owoców róży i noś na szyi.
– Herbatka z pączków róży wypita przez snem sprowadzi prorocze sny.
– Noszona przy odzieniu ma działanie ochronne i dodaje witalności.
– Nieparzysta ilość świeżych róż w domu w wazonie może pomóc ożywić związek, a róże w sypialni wzmagają doznania erotyczne.
– Pojedyncza róża w wazonie na ołtarzu wzmocni rytuał.
– Nieparzysta ilość płatków róży włożona ukochanej osobie pod poduszkę pomoże rozniecić w niej miłość.
– Medytacja pod krzewem róży pomoże nam odnaleźć sens życia i odsłania przed nami prawdę. -Kwiat róży ułatwia rozstanie się z niekorzystnie wpływającymi na nas ludźmi i ze zbędnymi i niepotrzebnymi nam już rzeczami.
– Noszenie w kieszeni paru listków róży pomoże nam uniknąć konfliktów z prawem i usprawni załatwianie spraw urzędowych.
– Suszone kwiaty róży zaszyte w poduszkę działają uspokajająco i pomagają w bezsenności.
– Krzewy róży przyciągają Dobre Wróżki i Dewy natury z którymi warto się zaprzyjaźnić, ochronią nasz dom i pomogą w każdej trudnej sytuacji życiowej.
WŁAŚCIWOŚCI I ZASTOSOWANIE
Owoce dzikiej róży to po prostu bomba witaminy C, jest jej około 40 razy więcej niż w cytrynie. Na 100 gram owoców aż 300 ml witaminy C. Są też bogate w witaminę A, B 1, B 2, E, K, PP i kwas foliowy, kwas cytrynowy, jabłkowy, fosfor, magnez wapń. Ponadto zawierają karotenoidy, flawonoidy, kwasy organiczne, garbniki i pektyny. Wyciąg czy napar z owoców róży ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwbólowe.
Kwiaty i liście róży zawierają te same składniki co owoce ponadto są bardzo bogate w olejki eteryczne jednak najbogatszym surowcem są owoce, dzięki swojemu bogactwu witamin wykazują silne działanie wzmacniające organizm i uodparniające. Ponadto działają rozkurczowo, moczopędnie i żółciopędnie. Mają działanie odżywcze wzmacniające, przeciwszkorbutowe, lekko rozwalniające, moczopędne, przeciwzapalne i przeciwwysiękowe, odtruwające, prebiotyczne. Odwary z owoców stosuje się w chorobach zakaźnych (zwłaszcza tych, w przebiegu których ma miejsce gorączka), w nieżytach żołądka, dwunastnicy i innych części jelit, dolegliwościach woreczka żółciowego czy miażdżycy. Szczególnym zastosowaniem jest leczenie chorób reumatycznych, które opiera się na odkryciu w owocach dzikiej róży galaktolipidu, znanego pod nazwą GOPO.
Napar z kwiatów wykorzystuje się zewnętrznie na rany, oparzenia, różnego typu zmiany skórne i wypryski oraz do pielęgnacji cery. Są doskonałe w pielęgnacji cery, wszelkich problemach skórnych, przyśpieszają gojenie ran, można używać do przemywania przy chorobach oczu. Regularne stosowanie dzikiej róży wzmocni i uszczelni naczynia krwionośne i poprawi kondycję naszej skóry.
Osobiście wykorzystuję różę do większości swoich kosmetyków od toników i kremów po żel pod prysznic. Przygotowuję również octy z płatków i owoców róż. Olejek eteryczny różany jest dla mnie alternatywą dla sztucznych, chemicznych perfum i dezodorantów. Kilka kropli olejku rozmieszanego w olejku bazowym różanym i mamy wspaniałe naturalne perfumki.
| Składnik witaminowy owocu róży dzikiej | Zawartość |
| Witamina A (karotenoidy) | 800 ug/100 g |
| Witamina E (tokoferole) | 4,5 mg/100 g |
| Witamina B1 (tiamina) | 0,06 mg/100 g |
| Witamina B2 (ryboflawina) | 0,07 mg/100 g |
| Witamina PP (niacyna) | 0,5 mg/100 g |
| Witamina B6 (pirydoksyna) | 0,05 mg/100 g |
| Witamina C (kwas askorbinowy) | 1250 mg/100 g |
| Składnik mineralny owocu róży dzikiej | Zawartość |
| Sód Na | 146 mg/100 g |
| Potas K | 291 mg/100 g |
| Wapń Ca | 127 mg/100 g |
| Fosfor P | 258 mg/100 g |
| Magnez Mg | 104 mg/100 g |
| Żelazo Fe | 0,50 mg/100 g |
| Jod I | 1 ug/100 g |
| Flor F | 60 ug/100 g |
| Mangan Mn | 1000 ug (1 mg)/100 g |
| Miedź Cu | 1800 ug (1,8 mg)/100 g |
| Cynk Zn | 920 ug/100 g |
ZBIÓR I SUSZENIE
PŁATKI – zbieramy w czasie suchej, ładnej pogody, dobrze suszyć rozłożone w ciepłym, ciemnym miejscu. Jeśli suszymy w suszarce, muszą być rozłożone bardzo cienką warstwą i w temperaturze do 35 stopni. Płatki róż możemy dodawać do sałatek, deserów, są bardzo aromatyczne i mają wspaniały słodko – kwaśny, lekko cierpkawy smak.
OWOCE – Zawartość witaminy C w owocach jest różna: w świeżych do 5%, w suszonych 0,5-2%. Źle suszone owoce, zbyt długo, na świetle, w nadmiernej temperaturze (powyżej 45 stopni C) mają niską, a nawet śladową zawartość kwasu askorbinowego. Ważne też jest stanowisko występowania krzewu róży, gatunek i odmiana oraz termin zbioru. Niestety owoce przemrożone, ulegające lizie, przemoczone (po przymrozkach) również mają niską zawartość witaminy C, chociaż są smaczniejsze i bogatsze w cukier, alkohole cukrowe i pektyny. Owoce, które mają być zasobne w kwasy, flawonoidy i witaminę C najlepiej zbierać tuż przed dojrzeniem i dojrzałe, suszyć w temp. 30 max 40 stopni C, w ciemności i przewiewie. Wybierać krzewy ze stanowisk słonecznych. Dobrze jest również przerabiać owoce róży w stanie świeżym. Owoce przeznaczone do mrożenia lub na wino możemy zbierać tuż po pierwszych przymrozkach.
PESTKI – po uprzednim opłukaniu, suszymy w temperaturze 40 stopni.
NATURALNA WITAMINA „C” Z OWOCÓW RÓŻY
METODA 1
Świeże owoce róży należy najpierw dokładnie oczyścić z znajdujących się w środku pesteczek i haczyków. (Nie wyrzucajmy ich !) Wysuszone owoce mielimy w blenderze na proszek, pamiętajmy aby nie otwierać go od razu, poczekajmy chwilkę aż proszek opadnie na dno.
METODA 2
Owoce przed suszeniem przekrawamy na pół, po wysuszeniu blendujemy i przecieramy przez drobne sitko.
Pamiętajmy kochani aby uważać na malutkie haczyki, które znajdują się w owocach, mogą bardzo boleśnie pokłóć gardło i przełyk. Dlatego właśnie je oczyszczamy i płuczemy. Do czyszczenia owoców używajmy rękawiczek.
Tak przygotowany proszek przechowujemy w słoiczku, spożywamy od 1 do 3 łyżek proszku dziennie.
SOK Z OWOCÓW BEZ CUKRU
Na 1 kilogram owoców 1 litr wody. Owoce ogrzewać, nie dopuszczając do wrzenia aż zmiękną. Odcedzić, zalać powtórnie wodą, tym razem 0,5 litra wody z dodatkiem soku z 2 cytryn, czynność powtórzyć. Wodę z dwóch wywarów wymieszać i rozlać do butelek.
SYROP RÓŻANY
100 gram suszonych płatków róż zalać na 24 godziny 500 ml. wrzątku, po 24 godzinach zagotować przecedzić, a po przestudzeniu dodać 500 ml naturalnego miodu. Przelać do butelek, przechowywać w chłodnym miejscu. Zażywać 2 – 3 razy dziennie po łyżeczce w przypadku kaszlu i bólu gardła.
INTRAKT RÓŻANY Intractum rosae
1 szklanka świeżych, zmielonych owoców róży zalać 500 ml. wina lub wódki o temperaturze 75 stopni. Wytrawiać 10 dni, zażywać 2 razy dziennie po 1 łyżce stołowej.
ODWAR MOCZOPĘDNY
2 łyżki suszonych owoców zalać szklanką wody, zagotować na małym ogniu pod przykryciem 5 minut.
NALEWKA Tincura rosae
Pół szklanki owoców lub liści albo 1 szklanka suszonych płatków zalać 300 ml. wina lub wódki 40 %. Wytrawiać 14 dni, przecedzić i zlać do butelek. W przypadku bezsenności i nerwicy pić 2 – razy dziennie po łyżce.
OLIWKA RÓŻANA Tincura rosae
10 gram suszonych płatków róży, rozetrzeć delikatnie w palcach, zalać 200 ml. olejku migdałowego lub kokosowego. Odstawić na 14 dni w ciepłe miejsce. Od czasu do czasu lekko wstrząsnąć. Następnie przecedzić przez gazę, odciskając dobrze płatki. Z płatków możemy zrobić sobie maseczkę, natomiast olejek używać zamiast kremu, doskonały do cery dojrzałej, przesuszonej. Świetny do masażu i jako balsam do ciała.
TONIK RÓŻANY
SKŁADNIKI
duża garść płatków róży
50 ml niepasteryzowanego octu jabłkowego
50 ml wody miękkiej i dobrej jakości przefiltrowanej, ewentualnie przegotowanej
1 łyżeczka gliceryny (opcjonalnie przy skórze dojrzałej i wysuszonej)
WYKONANIE
Kilka dni przed przygotowaniem toniku, zanurzamy płatki w occie, tak aby były całe zamoczone i zakręcamy w słoiczku, odstawiamy w ciepłe miejsce. Codziennie, lekko potrząsamy słoiczkiem i sprawdzamy czy są zanurzone w occie. Możemy płatki włożyć w czystą gazę zawiązać i obciążyć na przykład kryształkiem. Po około 3 – 4 dniach przecedzamy płyn, powinien nabrać intensywnego zapachu róż, dolewamy wody i mieszamy. Opcjonalnie możemy też dodać małą łyżeczkę gliceryny. Używamy do przemywania twarzy. Jeśli mamy robiony przez siebie ocet a taki polecam, może się zdarzyć, że na toniku pojawi się „matka octowa” w takim wypadku należy ją zdjąć i dolać odrobinę wody.
KĄPIEL RÓŻANA
60 gram suszonych płatków róży i 20 gram suszonej mięty pieprzowej związać w płóciennym woreczku, włożyć do gorącej wody w wannie, możemy wzmocnić kąpiel dodając parę kropel olejku różanego. Kąpiel powinna trwać około 20 minut, w czasie kąpieli oddychać głęboko i od czasu do czasu wycisnąć woreczek. Taka kąpiel działa odprężająco, uspokajająco, kojąco, rozluźnia mięśnie i oczyszcza układ oddechowy.
HERBATKA Z PESTEK
2 łyżki pestek gotujemy na małym ogniu, pod przykryciem 15 minut, przecedzamy prze bardzo drobne sitko, pijemy jak herbatkę.
MIESZANKA NA BEZSENNOŚĆ, STRES, ZABURZENIA TRAWIENIA
1 łyżka owoców róży i po 1 łyżce suszonego ziela : melisy, jemioły, lawendy, głogu, rumianku. Wymieszać, parzyć po 2 łyżki na szklankę wrzącej wody przez 30 minut. Pić 2 – 3 razy dziennie po pół szklanki w razie bezsenności, wyczerpania nerwowego, przy nieżytach jelit, żołądka, biegunce, bólach brzucha.
MIESZANKA NA PRZEZIĘBIENIE
2 łyżki owocu róży, po łyżce suszonego kwiatu lub liścia pierwiosnka, lipy, tymianku, hyzopu, lebiodki, fiołka trójbarwnego. bzu czarnego, anyżku, manu, lawendy, liści szałwii oraz łyżka owoców jałowca lub igieł sosny, jodły albo świerku.
CIEKAWOSTKI
Owoc dzikiej róży jest w rzeczywistości pseudoowocem (tzw. hypancjum) – zmięśniałym, mocno wklęsłym dnem kwiatowym.
Istnieje odrębna gałąź botaniki zajmująca się różami. Jest to nauka zwana rodologią.
Dzika róża oraz inne dziko rosnące gatunki róż są wykorzystywane jako podkładka dla róż szlachetnych.
W Polsce jest zlokalizowane naturalne różane zagłębie, w którym występuje aż 12 gatunków dzikich róż. Jest nim rezerwat „Góry Pieprzowe” w pobliżu Sandomierza, to największe skupisko dziko rosnącej róży nie tylko w Polsce, ale także w całej Europie.
Kwiat dzikiej róży jest jednym z symboli narodowych Rumunii.
Pozdrawiam z miłością Dziewanna.
UWAGA!
Materiały zawarte na tej stronie nie stanowią żadnej porady o charakterze medycznym, służą one wyłącznie w celach informacyjnych. Nie odpowiadam za złe zastosowanie lub zrozumienie powyższych treści.
Wszelkie kuracje lecznicze należy skonsultować z lekarzem.
Jeśli chcesz umówić się na konsultację, poradę lub dobór ziół lub kuracji, napisz do mnie maila. Zapraszam serdecznie.
zielnikdziewanna@gmail.com
Korzystałam z wiedzy i notatek własnych, z książki „Jadalne zioła i owoce z łąk i pół” Rudi Beiser oraz ze strony:
Magiczny zielnik Dziewanny 